Zelensky in Nederland: toespraak in Kamer en oprichting commissie voor claims

vandaag, 05:25

De Oekraïense president Zelensky is in Nederland aangekomen. Hij zal hier voor de vierde keer sinds de Russische invasie in zijn land de Eerste en de Tweede Kamer toespreken.

Ook ontmoet hij demissionair premier Schoof, koning Willem-Alexander en de demissionaire ministers Van Weel van Buitenlandse Zaken en Brekelmans van Defensie. De laatste keer dat Zelensky in Nederland was, was tijdens de NAVO-top in juni van dit jaar.

Sinds de start van de oorlog in februari 2022 heeft Nederland voor 13,5 miljard euro aan militaire steun gegeven aan Oekraïne en zo'n 3,5 miljard aan andere zaken. Vorige week maakte het demissionaire kabinet bekend voor volgend jaar nog eens 700 miljoen euro extra vrij te maken voor Oekraïne.

Gisteravond laat kwam Zelensky onder zware beveiliging aan in Nederland, op Rotterdam The Hague Airport:

Den Haag is voor Zelensky de volgende stop in een drukke week langs Europese (hoofd)steden. Zo was de Oekraïense president de afgelopen dagen al in Londen, Rome, Vaticaanstad en Berlijn.

'Niemand is naïef'

Gisteravond, na de bijeenkomst in Berlijn, zei demissionair premier Schoof dat de dekking van de VS nu veilig genoeg voelt voor Oekraïne en zijn Europese bondgenoten om ook offers te kunnen brengen bij de onderhandelingen met Rusland.

Of Oekraïne delen of de hele Donbas moet opgeven in die onderhandelingen is een beslissing voor Oekraïne, vindt Schoof. Volgens hem zijn Oekraïne, de VS en Europa het eens over het belang van veiligheidsgaranties. "Want daarmee kan na een staakt-het-vuren het herstel van Oekraïne plaatsvinden", aldus de demissionair premier.

Hij verwacht dat zowel Oekraïne, de VS als de Europese bondgenoten een Europese vredesmacht, waar Rusland tot nu toe op tegen is, als voorwaarde stellen. "Als niet alleen Oekraïne, niet alleen Europa, maar ook de Verenigde Staten dat zeggen, dan denk ik dat Rusland daar toch op een of andere manier naartoe moet bewegen en dat zal moeten accepteren."

"Niemand is naïef aan die tafel", benadrukte Schoof. "We hebben wel het gevoel dat we een momentum hebben. Wij met zijn drieën, maar ook in relatie tot Rusland, dat de komende dagen of weken wel eens een cruciaal moment zou kunnen zijn om tot een staakt-het-vuren te komen en uiteindelijk tot een langdurige en rechtvaardige vrede."

Oprichting Claimscommissie

Zelensky zal vandaag waarschijnlijk ook aanwezig zijn bij de ondertekening van het Oprichtingsverdrag voor een Internationale Claimscommissie voor Oekraïne. Deze commissie zal Oekraïense claims voor schadevergoedingen als gevolg van de oorlog in behandeling nemen en beoordelen. De commissie wordt officieel opgericht in het World Forum in Den Haag.

Ook zal de commissie de hoogte van eventuele schadevergoedingen bepalen. Die zullen worden betaald uit een speciaal daarvoor opgericht fonds. De claims kunnen worden ingediend door particulieren, organisaties en overheidsinstanties in Oekraïne.

Het verdrag treedt in werking als zeker 25 landen zich erbij hebben aangesloten. Welke landen dat zullen doen, is nog niet duidelijk. Naar verwachting zullen veel regeringsleiders en andere politici aanwezig zijn, net als EU-buitenlandchef Kallas en EU-commissaris McGrath.

Nu Amerikaanse steun voor Oekraïne niet meer vanzelfsprekend is, zal Zelensky steeds afhankelijker worden van Europa. Donderdag staat er een EU-top gepland waar wordt besloten of de EU Oekraïne een grote lening kan verstrekken met de bevroren tegoeden van de Russische centrale bank.

Bezoek Zelensky te volgen via livestream

Het bezoek van de Oekraïense president Zelensky aan Nederland is vanaf 10.30 uur te zien via een livestream op NOS.nl en in de NOS-app.

Onder meer de toespraak van Zelensky in de plenaire zaal van de Tweede Kamer wordt uitgezonden. Rond 13.00 uur geeft de Oekraiënse president samen met demissionair premier Schoof een persconferentie.